Vietnam laat gevangenen vrij: slimme zet of stap vooruit?

De campagne bij de EU voor de verbetering van mensenrechten in Vietnam werpt al vruchten af. Dat zegt Thang Nguyen, directeur van de organisatie Boat People SOS, die zich inzet voor Vietnamese vluchtelingen. De Vietnamese overheid heeft onlangs twee gewetensgevangenen vrijgelaten, en heeft een EU-delegatie toegestaan om vier andere gevangenen te bezoeken.

Vietnam heeft er baat bij om zijn goede wil te tonen, aangezien het Europees Parlement op 11 februari moest stemmen over de ratificatie van het EU-Vietnam Vrijhandelsverdrag (EVFTA). Een krappe meerderheid van de parlementariërs stemde vóór, tegen het dringende advies van Jubilee Campaign en tientallen andere ngo’s. Zij deden een oproep om het verdrag uit te stellen, totdat Vietnam belangrijke stappen zet in het verbeteren van mensenrechten.

Volgens Thang Nguyen is het geen verrassing dat het EVFTA erdoor is. ‘Wat wél verrassend is, is dat minder dan zestig procent van de parlementariërs voor het verdrag heeft gestemd. 27 procent heeft tegen gestemd; we kunnen in de toekomst op hen rekenen als sterke bondgenoten. Sowieso zullen de leden die nu voor hebben gestemd de druk voelen om Vietnam aan zijn woord te houden, wat betreft de verbetering van mensenrechten.’

Activisten vrijgelaten

Het vrijlaten van de gevangenen lijkt een eerste stap in de goede richting voor het Aziatische land. Vietnam liet op 9 januari 2020 mensenrechtenverdediger Tran Thi Nga vrij, onder voorwaarde dat ze Vietnam zou verlaten en in ballingschap zou gaan. Tran, die daarom sinds kort in de VS woont, werd in 2017 veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf vanwege haar inzet voor mensenrechten. Ze is de afgelopen jaren vaak aangevallen en mishandeld vanwege haar activisme.

De 76-jarige Ngo Hao is onder voorwaarden vrijgelaten om een medische behandeling te ondergaan. Hao, een voormalige legerofficier, heeft een gevaarlijk hoge bloeddruk en een oogaandoening, waardoor zijn zicht sterk achteruit is gegaan. Eerder verzoeken om medische zorg werden niet ingewilligd, ook niet toen hij in 2019 in de gevangenis een hartaanval kreeg. Hao werd in 2013 veroordeeld tot vijftien jaar celstraf vanwege zijn strijd voor democratie.

Gevangenisbezoek

Een EU-delegatie heeft in januari met toestemming van de Vietnamese overheid vier gevangenen bezocht, waaronder de christelijke voorganger Nguyen Trung Ton en een vooraanstaande boeddhistische jurist. Pastor Ton werd in 2018 veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf vanwege ‘staatsondermijnende activiteiten’. Zijn zoon vertelde in 2018 bij de Mensenrechtentop in Genève over de schrijnende situatie van het gezin, dat al meer dan zestien jaar wordt vervolgd om hun geloof.