Amina* kreeg de doodstraf om een sms'je
Dit artikel is het eerste deel in een serie van vier over het thema 'Leven als christen in Pakistan'. Onze collega Mirjam was eind 2017 enkele weken in Pakistan en ontmoette veel christenen, die haar lieten zien hoe het is om als gelovige te leven in dit door moslimextremisten beheerste land. ‘Ik lijk gelukkig, maar van binnen huil ik.’ Het leven van de 16-jarige Zain uit Pakistan staat op zijn kop sinds zijn christelijke ouders vanwege godslastering de doodstraf kregen. Onze collega Mirjam ontmoette hem en zijn drie broertjes en zusjes toen ze eind 2017 in Pakistan was. Samen met een nieuwe advocaat probeert Mirjam schot in de zaak te brengen om de ouders in hoger beroep vrij te krijgen.
Ze kan er nog emotioneel om worden. Amina* zelf mocht ze niet ontmoeten, maar Mirjam zag wel de omstandigheden in de Multan Vrouwengevangenis, waar de christin nu al vier jaar verblijft. ‘Amina zit in dezelfde gevangenis als Asia Bibi. De verblijven zijn niet meer dan barakken. Voor haar eigen veiligheid zit Amina alleen in een cel, in plaats van met tien andere vrouwen. Ze voelt zich erg eenzaam, ook omdat ze maar één keer per week een uur bezoek mag krijgen.’
Psychisch heeft Amina het zwaar, weet Mirjam. In vier jaar tijd zijn haar haren door spanning en stress volledig grijs geworden. ‘Toen ik in Pakistan was, heeft ze voor het eerst sinds de veroordeling haar kinderen weer gezien. De kinderen vertelden me dat hun moeder wel een kwartier had gehuild.’ Vanwege de grote afstand tussen Lahore, waar de kinderen bij een tante wonen, en de gevangenis in Multan kunnen ze maar zelden bij hun moeder op bezoek.
Kwetsend sms’je De ellende voor Amina en haar man Adnan begon in 2013. Het gezin had het al niet breed; vanwege een ongeluk was Adnan vanaf zijn middel verlamd en moest Amina de kost verdienen. Maar toen werden ze beschuldigd van godslastering. Het echtpaar, dat nauwelijks kan lezen en schrijven, zou een sms’je met de tekst ‘Mohammed is een hond’ hebben verstuurd. Een lokale rechtbank veroordeelde hen op 4 april 2014 tot de doodstraf door ophanging.
Adnan en Amina hebben al die tijd volgehouden dat ze onschuldig zijn. Toch gaan er geruchten dat Adnan zou hebben bekend. ‘Ze zeggen dat hij is gemarteld, op zijn kop is gehangen’, vertelt Mirjam. ‘Uiteindelijk zou hij hebben gezegd: ‘Ik heb het gedaan, niet mijn vrouw. Laat haar vrij.’ Het is duidelijk dat hij probeert de schuld op zich te nemen om zijn vrouw verder lijden te besparen.’
Zwak bewijs Het echtpaar heeft hoger beroep aangetekend tegen hun veroordeling. Mirjam hoopt dat de rechters in de hogere rechtbank, die vaak hoger opgeleid en minder beïnvloedbaar zijn, zich bij de behandeling laten leiden door de feiten. ‘In theorie zouden ze moeten worden vrijgesproken’, zegt Mirjam. ‘Er zijn zoveel procedurele fouten gemaakt in deze zaak. Bovendien is de simkaart waarmee het sms’je is verstuurd nooit gevonden. Dat maakt het bewijs erg zwak.’
De praktijk in Pakistan is echter vaak anders, weet ook Mirjam. ‘Als we geluk hebben, wordt er binnen één of twee jaar uitspraak gedaan. De kans op vrijspraak is ongeveer dertig procent. Mocht de doodstraf worden bekrachtigd, dan moeten we naar de Hoge Raad, hun laatste hoop op vrijspraak. Die legt niet vaak de doodstraf op, maar laat rechtszaken wel tientallen jaren voortduren. Dat staat dus gelijk aan levenslang.’
De nieuwe advocaat waarmee Jubilee Campaign samenwerkt aan de zaak van Amina heeft onlangs een aanvraag voor vrijlating op borgtocht ingediend. De kans dat dit verzoek wordt ingewilligd, is klein, maar het kan wel de rechtszaak bespoedigen. De volgende stap zal een verzoek om overplaatsing zijn naar een gevangenis in Faisalabad, zodat Amina dichter bij haar kinderen is en vaker bezoek kan krijgen.
* Om veiligheidsredenen gebruiken we schuilnamen voor het Pakistaanse echtpaar.