Moord op kerkleider schokt Nigeria; EU roept president ter verantwoording

Een vooraanstaande christelijke leider is op 20 januari op gruwelijke wijze vermoord door islamitische militanten van ISWAP, een belangrijke groep binnen terreurbeweging Boko Haram. Pastor Lawan Andimi was de regionale voorzitter van de Christian Association of Nigeria (CAN) in de staat Adamawa. CAN is een koepelorganisatie van protestantse en katholieke kerken in Nigeria. De executie van Andimi kwam slechts enkele dagen nadat het Europees Parlement in een resolutie de Nigeriaanse overheid ter verantwoording riep voor de vele moorden op christenen.

Andimi werd eerder deze maand ontvoerd toen islamitische terroristen diverse dorpen in zijn provincie aanvielen. Terreurgroep ISWAP publiceerde korte tijd later een video, waarin de kerkleider pleitte voor zijn leven. Ook gaf hij in de video een ontroerend geloofsgetuigenis. Hij zei dat de terroristen hem goed behandelden en sprak over zijn vertrouwen op God.

‘Als God het wil, zal ik weer bij mijn vrouw en kinderen zijn. Heb geduld, huil niet, maak je geen zorgen, maar dank God voor alles.’

Zesduizend doden

De moord op Andimi staat niet op zichzelf. Meer dan zesduizend Nigeriaanse christenen zijn sinds 2015 vermoord door jihadistische groepen of Fulani-militanten. Bovendien hebben christenen in de noordelijke deelstaten, waar de shariawetgeving geldt, voortdurend te maken met discriminatie en worden ze beschouwd als tweederangsburgers. Dat staat in de resolutie over Nigeria die op 16 januari werd aangenomen door het Europees Parlement (EP).

Het EP beschuldigt president Buhari ervan bij lange na niet genoeg te doen om een eind te maken aan het geweld. Hoewel de president de moorden heeft veroordeeld, heerst er in het land een bijna totale straffeloosheid en worden de daders zelden ter verantwoording geroepen. ‘Een rapport van Amnesty International bewijst opzettelijke nalatigheid van de Nigeriaanse veiligheidstroepen met betrekking tot dodelijke aanvallen op boerengemeenschappen’, schrijft het EP in de resolutie.

Islamitisch geweld

Hoewel er van oudsher rivaliteit bestaat tussen het islamitische noorden van Nigeria en het overwegend christelijke zuiden, heeft de verspreiding van de radicale islam er volgens het EP voor gezorgd dat de strijd in het land dramatisch is toegenomen.

De terroristische groepering Boko Haram is vooralsnog hoofdschuldig aan het geweld, maar ook de macht en invloed van de West-Afrikaanse tak van IS (ISWAP) nemen toe. Daarnaast hebben islamitische Fulani-militanten een groot aandeel in de moorden op christenen in de Middle Belt, de centraal-gelegen deelstaten van Nigeria.

Volgens het Europarlement houdt ISWAP momenteel tientallen mensen gevangen, waaronder christelijke leiders, soldaten van het regeringsleger en hulpverleners.

Ook heeft de groep op 26 december 2019 in een video de verantwoordelijkheid opgeëist voor de executie van elf christenen. De moord zou bedoeld zijn als vergelding voor de dood van IS-leider Abu Bakr al-Baghdadi in Syrië.

Deze moorden zijn onderdeel van een bredere reeks terroristische aanslagen, schrijft het EP in de resolutie. Daarmee wordt onder meer verwezen naar de aanval op een christelijk dorp nabij Chibok op 24 december 2019. Toen kwamen zeven dorpelingen om het leven en werd een tienermeisje ontvoerd.

Humanitaire crisis

Het Europarlement is verder zeer kritisch op het feit dat de Nigeriaanse overheid hulporganisaties het land uitzet. In september 2019 zouden de activiteiten van ngo’s ‘Action Against Hunger’ en ‘Mercy Corps’ zonder voorafgaande kennisgeving zijn opgeschort. Daarmee zitten volgens het EP in één klap 400.000 mensen zonder hulp. Naar schatting hebben zeven miljoen Nigerianen dringend levensreddende hulp nodig.

De Europese Unie heeft 28,3 miljoen euro uitgetrokken om de humanitaire crisis in Nigeria te bestrijden, maar dat is volgens het Europarlement bij lange na niet genoeg om aan de nood te voldoen. Wel heeft de EU in 2019 bekendgemaakt nog eens vijftig miljoen euro uit te trekken om het herstel van het land te ondersteunen.

Met de resolutie doet het EP een dringende oproep aan de Nigeriaanse regering om onmiddellijke oplossingen te vinden voor het conflict, dat nu de stabiliteit van West-Afrika bedreigt. Het herinnert president Buhari eraan dat hij in 2019 werd herkozen vanwege de belofte dat hij Boko Haram en andere terroristische groepen zou verslaan, en roept hem ertoe op die belofte waar te maken.