Onzekere tijden voor christenen in Syrië
In slechts enkele weken tijd werd in december 2024 het Assad-regime in Syrië door de groepering Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) onder de voet gelopen. Aan het lot, wat andere dictators zoals Sadam Hoessein in Iraq en Muammar Gadaffi in Libië ondergingen toen ze werden onttroond, wist Bashar al-Assad echter te ontkomen door halsoverkop het land te ontvluchten. Hij heeft nu samen met zijn echtgenote een veilig heenkomen gevonden in Rusland.
Minderheidssekte
De vreugde over het einde van het vierenzeventigjarige bewind is groot. Begrijpelijk, omdat de Assad-familie behoort tot een Alawietishe minderheidssekte die zich verbonden voelt met de Iraans-Sjiitische stroming binnen de islam die al vanaf de dood van de profeet Mohammed in principe een aartsvijand is van de Soennieten. Het regime kon door de jaren als minderheidsgroep alleen aan de macht blijven door een keihard en bloedig bewind te voeren tegen de eigen bevolking, waarvan een groot deel Soennitisch is.
Beelden van feestvierende Syriërs werden na de val van Assad wereldwijd door de media verspreid. Ook kregen wij de aangrijpende verhalen te horen van mensen die tientallen jaren gevangen hadden gezeten in de beruchte Sednaya-gevangenis, nadat ze werden herenigd met hun families. Er is een gevoel van opluchting en rechtvaardigheid nu de beelden opduiken van exorbitante regeringspaleizen en dure autocollecties die door Assad en zijn handlangers werden verzameld, terwijl het leeuwendeel van de bevolking gedwongen werd om in armoede te overleven. Ook was het schokkend te ontdekken dat de financiële macht van Assad grotendeels gestoeld was op de productie, smokkel en handel van (hard)drugs.
Internationaal wordt er nu actief nagedacht over de wederopbouw van Syrië. De bereidheid, ook in de Nederlandse politiek, is groot om aan de Syrische bevolking een helpende hand te bieden, om de oorlogsschade te herstellen en het land er economisch weer bovenop te helpen.
Onzekerheid
Te midden van de feestvreugde is er bij de Syrische bevolking echter ook een ontnuchterende onzekerheid over wat hierna komt. Feit is namelijk dat “wij” de oorlog tegen Assad alleen konden winnen door de inzet van geharde, extremistische, veelal door het Westen getrainde gerillastrijders; vechters die capabel waren om het leger van Assad en zijn machtige alliantiepartners Iran en Rusland, het hoofd te bieden.
HTS, de groepering die in Damascus uiteindelijk de macht overnam, is een directe opvolger van de terreurgroep Al-Nusra, die op haar beurt weer een afsplitsing is van Al-Qaida. HTS-leider Abu Mohammed Al-Julani is jarenlang een belangrijke Al-Qaida leider geweest en stond tot december 2024 wereldwijd op de lijst van meest gezochte terroristen. Na de machtsovername werd Al-Julani echter snel in een maatpak gehesen en kon hij aan de slag als volksvertegenwoordiger en gesprekspartner voor Westerse landen die nu staan te trappelen om een samenwerking aan te gaan met de nieuwe leider.
Voor de christenen in Syrië is dit echter een groot probleem. De goede voornemens en mooie woorden van Al-Julani kunnen de realiteit van de slachtingen die hij met zijn mannen in de afgelopen jaren onder christenen en andere minderheden heeft aangericht, niet zomaar van het netvlies van de overlevenden doen verdwijnen. Internationaal, maar ook in de Nederlandse politiek lijkt het er echter op dat men ten opzichte van Syrië het liefst overgaat tot de orde van de dag. De belangen zijn groot en de relatie met de nieuwe machthebbers is gewoonweg te belangrijk om kritisch te zijn. Ondertussen is Al-Julani wereldwijd van de terroristenlijst afgehaald en zijn de ‘GEZOCHT-posters’ en referenties naar Juliani’s verleden grotendeels van het internet verdwenen.
Veilig heenkomen
Met name door het extreme geweld door HTS en andere terreurgroepen tegen de christelijke minderheid in Syrië, is sinds het begin van de oorlog, ongeveer 70% van het christendom in Syrië verdwenen. Als de Internationale gemeenschap zich conformeert aan de vestiging van een islamitisch regime met een Sharia-wet, kunnen wij erop rekenen dat ook de laatste 30% Syrische christenen in de komende jaren een veilig heenkomen zullen zoeken buiten het Midden-Oosten. Natuurlijk willen wij deze christelijke vluchtelingen in Nederland graag verwelkomen maar het blijft de vraag of er geen betere oplossing gevonden kan worden. Met name met het oog op het drama wat zich bij voorbeeld in Libië en Afghanistan heeft afgespeeld nadat soortgelijke groeperingen aan de macht kwamen.
Het principe waar Jubilee Campaign doorlopend gebruik van maakt is het feit dat een mens is geschapen met een natuurlijk instinct om voor zichzelf en voor zijn naaste te zorgen. Op een kleine groep sociopaten na, zal het leeuwendeel van de mensheid zich dus inzetten voor het welzijn van de eigen kinderen, ouders, familie, straat, dorp, stam, enz… Het beeld wat wij vaak hebben van landen waar sprake is van christenvervolging is dat de complete samenleving actief betrokken is bij de misstanden. In werkelijkheid is dit niet zo. De meeste mensen, ook in islamitische landen, zitten helemaal niet te wachten op gedonder in hun eigen straat. Veel moslims hebben echter geleerd om hun leiders onvoorwaardelijk te volgen. In het kwaad, maar ook in het goede. Op het moment dat een imam of stamhoofd overtuigd kan worden om christenen met rust te laten, of zelfs actief te beschermen, zullen ook zijn volgelingen dat niet nalaten. Voor ons werk zijn deze ‘strategische moslimpartners’ achter de schermen onmisbaar, niet in de laatste plaats voor de veiligheid van onze eigen mensen.
Ook zijn veel moslims zich bewust van het feit dat de christelijke cultuur en levensstijl geassocieerd kan worden met vrede, geluk en welvaart. Er is een reden waarom islam door de eeuwen alleen verspreid kon worden door middel van het zwaard terwijl het christendom in de afgelopen tweeduizend jaar juist vooral gegroeid is door de christelijke boodschap van liefde. Ook in Syrië hebben wij ervaren dat leiders van verschillende islamitische groepen bereid waren om overleg te plegen en afspraken te maken met hun christelijke gesprekspartners. Volgens velen van hun eigen Schriftgeleerden biedt de koran namelijk voldoende ruimte om in vrede samen te leven met “the people of the book” (de mensen van het boek), oftewel; christenen en joden. De deelname van onze joodse vrienden in dit proces is voor ons werk in het Midden-Oosten dan ook heel belangrijk.
Lappendeken
Het Midden-Oosten is een ‘lappendeken’ van bevolkingsgroepen die uit eigen initiatief in de regel niet zullen samenwerken. In sommige gevallen is er zelfs een diepgeworteld wantrouwen zoals bij voorbeeld tussen christenen en Koerden die de ‘Sayfo’ (Assyrische genocide) nog lang niet zijn vergeten. Men heeft echter niet alleen geleden onder de vele interne conflicten. Ook internationale krachten zoals de Ottomanen en later de Britten hebben in het Midden-Oosten een spoor van vernieling achtergelaten.
Voor ons netwerk is het daarom een zaak van lange adem om het vertrouwen te winnen van de verschillende groeperingen, voordat ze kunnen worden uitgenodigd om ergens in een Westers gastland met elkaar in gesprek te gaan. Als organisatie willen wij graag een bijdrage leveren aan dit proces.
Door ervaring heeft ons team geleerd dat dit gevoelige werk alleen resultaat oplevert als het wordt gedaan in absolute radiostilte. Over een belangrijk deel van onze activiteiten zal Jubilee Campaign daarom in de regel niets publiceren. Wij rekenen echter toch graag op uw gebedsondersteuning nu wij ons ook in dit dossier inzetten voor christenen die het moeilijk hebben en vervolgd worden.
‘Zalig de vredestichters, want zij zullen kinderen Gods genoemd worden.’ (Mattheus 5:9)
Bron:
Comments